Je bent niet verplicht om een volmacht te geven als je, om eender welke reden, niet naar het stemlokaal kunt gaan om te stemmen. Je bent ook niet verplicht om attesten of bewijsstukken in te dienen als je niet gaat stemmen en ook geen volmacht geeft.
Je kunt wel een volmacht geven als je niet zelf naar het stemlokaal kunt gaan omwille van een van de onderstaande redenen. Je moet die reden aangeven met een bijhorend attest.
Redenen voor volmacht
- Je bent omwille van medische redenen niet in staat om naar het stembureau te gaan of er naartoe gebracht te worden. Je voegt dan een medisch attest bij de volmacht.
- Je bent om beroeps- of dienstredenen in het buitenland. Je voegt dan bij de volmacht een attest van de werkgever met de bevestiging dat je op 13 oktober 2024 om beroeps- of dienstredenen niet kunt gaan stemmen. Ook leden van het gezin of het gevolg die met jou in het buitenland verblijven, kunnen op basis van dat attest een volmacht geven.
- Je bent in België, maar moet op de dag van de verkiezingen werken. Je voegt dan bij de volmacht een attest van de werkgever met de bevestiging dat je op 13 oktober 2024 om beroeps- of dienstredenen niet kunt gaan stemmen.
- Je oefent het beroep van schipper, marktkramer of kermisreiziger uit. Je voegt dan bij de volmacht een attest waaruit de uitoefening van het beroep blijkt. De burgemeester levert het attest (formulier A96b) af. Ook de leden van het gezin die met jou samenwonen, kunnen op basis van dat attest een volmacht geven.
- Je verkeert ten gevolge van een rechterlijke maatregel in een toestand van vrijheidsbeneming. Je voegt dan bij de volmacht een attest van de directie van de inrichting waar die zich bevindt.
- Je kunt niet naar het stemlokaal gaan om redenen in verband met jouw geloofsovertuiging. Je voegt dan bij de volmacht een attest van de religieuze overheid met de bevestiging dat je op 13 oktober 2024 niet kunt gaan stemmen.
- Je bent student en kunt om studieredenen niet naar het stemlokaal gaan. Je voegt dan bij de volmacht een attest van de directie van de instelling waar je studeert.
- Je verblijft tijdelijk in het buitenland om andere redenen dan hierboven vermeld. Je voegt dan bij de volmacht een attest van de burgemeester of van zijn gevolmachtigde waarmee deze de onmogelijkheid om op 13 oktober 2024 naar het stemlokaal te gaan, vaststelt. Je vraagt dat attest (formulier A96a) aan bij de burgemeester uiterlijk op 12 oktober 2024 en voegt bij je aanvraag de nodige bewijsstukken. Deze bewijsstukken zijn bijvoorbeeld: een reservatie bij een reisbureau, een kopie van een hotelvoucher, een kopie van een vliegticket, een bewijs van een boeking, ...
Voorwaarden
De kiezer die niet zelf gaat stemmen, is de volmachtgever. De kiezer die gaat stemmen in de plaats van de volmachtgever, is de volmachtkrijger. De volmachtkrijger mag slechts 1 volmacht aanvaarden.
Er zijn 2 documenten nodig om een volmacht te geven:
- het volmachtformulier A95 waarmee de volmachtgever een volmacht geeft aan de volmachtkrijger. Beide personen moeten het volmachtformulier ondertekenen.
- een attest dat bewijst dat de volmachtgever niet zelf naar het stemlokaal kan gaan. Welk attest dat is, hangt af van de reden waarom de kiezer een volmacht geeft. Dat attest moet bij het volmachtformulier gevoegd worden.
De volmacht met een verklaring op erewoord is afgeschaft. Dit werd gebruikt wanneer een kiezer geen bewijsstukken kon voorleggen dat die in het buitenland zat.
Procedure
Volmachtkrijgers kunnen geen volmacht uitoefenen als ze enkel een digitale uitnodigingsbrief op het stem van een smartphone tonen aan het stembureau. Je moet dus een papieren versie van je eigen uitnodigingsbrief en die van de volmachtgever meebrengen om een volmacht te kunnen uitoefenen.
- Op de verkiezingsdag brengt de volmachtkrijger de volgende documenten mee naar het stembureau waar de volmachtgever moet stemmen:
- het ingevulde en ondertekende volmachtformulier A95
- de eigen identiteitskaart
- de eigen uitnodigingsbrief
- de uitnodigingsbrief van de volmachtgever
- het attest dat bewijst dat de volmachtgever niet zelf kan gaan stemmen.
- De volmachtkrijger geeft het volmachtformulier en het attest af aan de voorzitter van het stembureau.
- De volmachtkrijger kan de stem uitbrengen in plaats van de volmachtgever.
- Het stembureau brengt de volgende zaken aan:
- een datumstempel op de uitnodigingsbrief van de volmachtgever
- de vermelding 'heeft volmacht gekregen' op de uitnodigingsbrief van de volmachtkrijger